Δευτέρα 24 Νοεμβρίου 2014

Διελκυστίνδα με την τρόικα - Οι πιέσεις, οι απαιτήσεις, οι παραχωρήσεις και τα σενάρια



Μόλις 14 ημέρες μένουν έως το κρίσιμο Eurogroup της 8ης υρίως Δεκεμβρίου και διέξοδος στις διαπραγματεύσεις με την τρόικα δεν φαίνεται, καθώς οι δανειστές επιμένουν, κυρίως  στο δημοσιονομικό κενό.

Στην Αθήνα, επικρατεί εύλογη ανησυχία, ενώ το απόγευμα του Σαββάτου παραγματοποιήθηκε μια ακόμη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά με τον υπουργό Οικονομικών Γκίκα Χαρδούβελη.


Στο επίκεντρο της συνάντησης βρέθηκε η εμπλοκή στις διαπραγματεύσεις με την τρόικα, η ημερομηνία επιστροφής της οποίας στην Αθήνα παραμένει άγνωστη.


Στη σύσκεψη μετείχε και ο αναπληρωτής υπουργός Χρήστος Σταϊκούρας. Οι Χαρδούβελης και Σταϊκούρας αποχώρησαν από το Μαξίμου χωρίς να κάνουν δηλώσεις.


Το βασικό «αγκάθι» είναι η θέση της τρόικας για το δημοσιονομικό κενό του 2015.


Την Παρασκευή έγιναν δύο ακόμη συσκέψεις με τη συμμετοχή του Γκίκα Χαρδούβελη και του υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης Κυριάκου Μητσοτάκη, αλλά και του Χρήστου Σταϊκούρα στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.


Αγνωστο παραμένει αν θα πραγματοποιηθεί νέα τηλεδιάσκεψη του υπουργού Οικονομικών με τους επικεφαλής της τρόικας.


«Η κυβέρνηση συνεχίζει τις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές. Οι τηλεδιασκέψεις, άλλωστε, είναι μέρος αυτών» αναφέρεται σε ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών, κύκλοι του οποίου τόνιζαν την Παρασκευή ότι «περιμένουμε απαντήσεις από την τρόικα για να συνεχίσουμε».


Κυβερνητικές πηγές τόνιζαν ότι «ο στόχος να έχει ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση μέχρι το Eurogroup της 8ης Δεκεμβρίου παραμένει».


Που το πάνε οι δανειστές


Σύμφωνα με την Καθημερινή, το μήνυμα που αποστέλλει η Αθήνα στους εταίρους κινείται σε τέσσερις άξονες:


• Δεν μπορεί να δεχθεί νέα δημοσιονομικά μέτρα, όπως περικοπή συντάξεων ή αυξήσεις στον ΦΠΑ, και ως συμβιβαστική φόρμουλα προτείνει η δημοσιονομική πορεία της χώρας να επανεξεταστεί μετά τον Μάρτιο, όταν και θα υπάρχει μια πρώτη εικόνα από την εκτέλεση του προϋπολογισμού που κατατέθηκε προχθές στη Βουλή και θα ψηφιστεί τις πρώτες ημέρες του Δεκεμβρίου.


• Δεν μπορεί να δεχθεί παράταση του υφιστάμενου προγράμματος έστω για μερικούς μήνες. Οπως αναφέρουν συνομιλητές του πρωθυπουργού, η παράταση θα πρέπει να έχει την έγκριση της Βουλής και οι βουλευτές δεν πρόκειται να ψηφίσουν συνέχιση του Μνημονίου, με αποτέλεσμα η κυβέρνηση να οδηγηθεί σε πτώση.


• Δεν μπορεί να αποδεχθεί την παρουσία του ΔΝΤ σε πρώτο πλάνο, π.χ. με την παροχή δικής του προληπτικής γραμμής πίστωσης, καθώς ενόψει των ψηφοφοριών για τη διαδοχή του κ. Καρ. Παπούλια στην Προεδρία της Δημοκρατίας θα ήταν ευάλωτη στην κατηγορία ότι δέσμευσε τη χώρα σε ένα νέο Μνημόνιο.


• Είναι διατεθειμένη να προχωρήσει σε σειρά διαρθρωτικών αλλαγών και να δεσμευθεί για πρόσθετες το 2015, αλλά όχι της κλίμακας που θα καθιστούσαν απαγορευτική τη διαμόρφωση προεδρικής πλειοψηφίας τον προσεχή Φεβρουάριο, οδηγώντας τη χώρα στις πρόωρες εκλογές.


Παράλληλα σε πολιτικό επίπεδο,όπως γράφει η Καθημερινή, οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος μεταδίδουν στους εταίρους: Πρώτον, ότι η εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας, με βάση τις διεργασίες που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη στην εγχώρια πολιτική σκηνή, είναι ρεαλιστικός στόχος, εάν υπάρξει ένας έντιμος συμβιβασμός για την τρέχουσα αξιολόγηση και την επόμενη ημέρα, οπότε θα υπάρχει η κυβερνητική σταθερότητα που θα επιτρέπει σειρά από πρόσθετες μεταρρυθμίσεις να υλοποιηθούν μέχρι τα μέσα του 2016. Δεύτερον, ότι επί της ουσίας οι ίδιοι οι εταίροι θα πρέπει να απαντήσουν στο δίλημμα εάν θα συνεχίσουν να συνεργάζονται με μια κυβέρνηση που παρά τις όποιες καθυστερήσεις έχει να παρουσιάσει μεταρρυθμιστικό έργο ή θα επιλέξουν η χώρα να οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές με το ενδεχόμενο να κληθούν να διαπραγματευθούν με τον ΣΥΡΙΖΑ, που αμφισβητεί όλο το πλαίσιο συμφωνιών της περασμένης τετραετίας.


Από την άλλη πλευρά, η κάθε μία από τις τρεις συνιστώσες της τρόικας (Ευρωζώνη, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) έχει τη δική της στρατηγική που δεν ταυτίζονται κατ’ ανάγκην η μία με την άλλη, αλλά τέμνονται σε ένα σημείο: την έλλειψη εμπιστοσύνης προς την Αθήνα. Ετσι τουλάχιστον εξηγούν τη σκληρή στάση τους σε όλα σχεδόν τα ανοικτά θέματα της διαπραγμάτευσης και δη στα δημοσιονομικά, παραθέτοντας μεταξύ άλλων τα εξής:


1. Την αντικατάσταση του γενικού γραμματέα δημοσίων εσόδων. Οσος καιρός κι αν έχει περάσει από τότε, η απόφαση της κυβέρνησης εξακολουθεί να αποτελεί ανοικτή πληγή στις σχέσεις των δύο πλευρών.


2. Τη ρύθμιση οφειλών προς το Δημόσιο και τη ρύθμιση για τα «κόκκινα δάνεια». Θεωρούν ότι και οι δύο ρυθμίσεις έχουν προβλήματα και επιπλέον κατατέθηκαν προς ψήφιση στη Βουλή χωρίς την έγκριση από την τρόικα.


3. Την υποβολή του σχεδίου του προϋπολογισμού του 2015 χωρίς να υπάρξει επαρκής διαβούλευση με την τρόικα.


4. Τη διανομή κοινωνικού μερίσματος και την αποκατάσταση των αποδοχών των στρατιωτικών και των δικαστικών.


5. Την προαναγγελία, πριν από μερικές ημέρες, ενός νομοσχεδίου με ευνοϊκές συνταξιοδοτικές διατάξεις για τους ένστολους και τους δημοσίους υπαλλήλους. Το νομοσχέδιο δεν κατατέθηκε ύστερα από παρέμβαση της τρόικας.


6. Αντίθετα, νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που κινείτο στην κατεύθυνση του εξορθολογισμού, καθώς έβαζε ενιαία όρια στα οδοιπορικά, τα εκτός έδρας και άλλες παρόμοιες δαπάνες των δημοσίων υπαλλήλων «πάγωσε» με απόφαση της κυβέρνησης.


Ωστόσο, η στάση των πιστωτών δεν μπορεί να ερμηνευθεί μόνο ως αντίδραση στις όποιες παλινωδίες της ελληνικής πλευράς. Υπάρχουν κυβερνήσεις που θέλουν ισχυρή εμπλοκή του ΔΝΤ και στην «επόμενη ημέρα» εκτιμώντας ότι έτσι θα πείσουν πιο εύκολα την κοινή γνώμη και τα κοινοβούλιά τους για τη στήριξη της Ελλάδας μέσω μιας προληπτικής γραμμής. Μεταξύ αυτών των κυβερνήσεων είναι και η γερμανική ή τουλάχιστον ισχυροί παράγοντες εντός αυτής, όπως ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, παρότι τις τελευταίες ώρες η Αθήνα «διαβάζει» μερική άμβλυνση της στάσης του Βερολίνου. Η ΕΚΤ θέλει ένα αυστηρό πρόγραμμα, εγκεκριμένο από κυβερνήσεις και κοινοβούλια, προκειμένου τα μέλη του διοικητικού της συμβουλίου που έχουν υπογράψει για την παροχή ρευστότητας άνω των 40 δισ. ευρώ στις ελληνικές τράπεζες να είναι «καλυμμένα». Το ίδιο το ΔΝΤ δεν δέχεται να μείνει στην Ελλάδα με ρόλο που δεν προβλέπεται από το καταστατικό του. Είτε θα μείνει χρηματοδοτώντας με κάποιο από τα προγράμματα και τις πιστωτικές γραμμές που διαθέτει και με τους όρους που προβλέπονται από αυτό είτε θα απεμπλακεί πλήρως.


Τα σενάρια


Τούτων ούτως εχόντων και δεδομένων των ασφυκτικών χρονικών πλαισίων, οι επιλογές που προβάλλον είναι:


1. Ολοκλήρωση της αξιολόγησης και συμφωνία για την πιστοληπτική γραμμή.


Τρόικα και Αθήνα καταλήγουν σ’ ένα συμβιβασμό και κλείνει η αξιολόγηση λίγες ημέρες πριν από το Eurogroup στις 8 Δεκεμβρίου. Οι υπουργοί Οικονομικών εγκρίνουν την πρόσβαση σε μία προληπτική γραμμή πίστωσης με ενισχυμένη εποπτεία (ECCL) που θα τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2015. Η Ελλάδα, παρ΄ όλο που θα πρέπει να συμφωνήσει σε μια σειρά από προϋποθέσεις και επιτήρηση, θα διασφαλίσει πιο ομαλή πρόσβαση στις αγορές και θα σηματοδοτήσει μία νέα «εταιρική σχέση» με τους δανειστές.


2. Επέκταση του υφιστάμενου προγράμματος για μικρό χρονικό διάστημα.

Σε περίπτωση που δεν κλείσει η αξιολόγηση μέχρι τις 8 Δεκεμβρίου, μία επιλογή είναι να αποφασιστεί η τεχνική προέκταση της υπάρχουσας δανειακής σύμβασης για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (για παράδειγμα, ενός μήνα), ώστε να δώσει χρόνο σε Αθήνα και τρόικα για να κλείσει η αξιολόγηση. Από πριν θα έχει συμφωνηθεί ότι με τη λήξη της επέκτασης η Ελλάδα θα περάσει σε προληπτική γραμμή πίστωσης. Ετσι η κυβέρνηση θα μπορέσει να θέσει πριν από τις προεδρικές εκλογές ένα σαφές δίλημμα στους βουλευτές παρουσιάζοντας το σχέδιο προληπτικής γραμμής πίστωσης.


3. Επέκταση του υφιστάμενου προγράμματος για 6 - 12 μήνες.

Εφόσον δεν κλείσει η αξιολόγηση μέχρι τις 8 Δεκεμβρίου, θα γίνει τεχνική επέκταση της υπάρχουσας δανειακής σύμβασης για 6 μήνες ή ακόμα και 12 μήνες, ώστε η Ελλάδα να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις με την τρόικα, αλλά και να έχει πρόσβαση στη δόση ύψους 1,8 δισ. ευρώ που υπολείπεται από το ευρωπαϊκό σκέλος του προγράμματος (αν δεν κλείσει η αξιολόγηση και δεν γίνει η τεχνική προέκταση, τότε το υπολειπόμενο 1,8 δισ. του ευρωπαϊκού προγράμματος χάνεται). Αυτό το σενάριο δεν το θέλει η ελληνική πλευρά, καθώς θα είναι δύσκολη η πολιτική του διαχείριση.


4. Πλήρες ναυάγιο

Οι Ευρωπαίοι εταίροι δεν συμφωνούν στην τεχνική επέκταση του υφιστάμενου προγράμματος, καθώς μια σειρά από κράτη-μέλη απαιτούν το πρόγραμμα να τηρείται για να αποφασιστεί η έστω και ολιγόμηνη παράτασή του. «Αν η αξιολόγηση δεν έχει κλείσει, τότε τίθεται και θέμα τήρησης προγράμματος», λένε πηγές των Βρυξελλών και τότε η Ελλάδα από την 1η Ιανουαρίου του 2015 θα βρεθεί χωρίς ευρωπαϊκή «προστασία». Στο σενάριο αυτό, το ΔΝΤ θα συνεχίσει να έχει πρόγραμμα στην Ελλάδα, εκτός και αν η κυβέρνηση αποφασίσει να το τερματίσει. Ωστόσο, το σενάριο αυτό είναι το λιγότερο επιθυμητό απ’ όλες τις πλευρές.
kerdos.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου