«Γονείς σε ‘χρήση’ : πώς επηρεάζουν την συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών τους;»

 Άρθρο Αμαλία Μπάρμπα

 Το συμβάν του 2008 στη Ρωσία με την μικρή δίχρονη Anfisa είναι ακόμη χαραγμένο στις μνήμες όλων. Η ζωή της μικρής, όπως αυτή αποτυπώθηκε μέσα από τις φωτογραφίες της γνωστής φωτογράφου Irina Popova, που έφεραν το γεγονός στο φως δείχνουν το πώς και πόσο πολύ μπορεί η ζωή ενός παιδιού και ο συναισθηματικός του κόσμος να επηρεαστούν από την συμβίωση και την όψη ενός ή δύο γονέων που κάνουν χρήση ουσιών.

 Η συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών ξεκινά πολύ νωρίς, καθώς από την βρεφική κιόλας ηλικία ανακαλύπτουν ένα μεγάλο εύρος συναισθημάτων,  τα οποία εμπλουτίζονται όλο και περισσότερο όσο μεγαλώνουν. Το άρθρο στοχεύει στην εύρεση απαντήσεων σε δύο βασικά ερωτήματα: γιατί είναι βαρύνουσας σημασίας ο συναισθηματικός εμπλουτισμός και ανάπτυξη των παιδιών και πώς επηρεάζεται από την παρουσία κάποιου εξαρτημένου γονέα.

 Τα συναισθήματα έχουν σημαντική θέση στη ζωή των παιδιών, διότι με την ανάπτυξη της συναισθηματικής τους νοημοσύνης έχουν την δυνατότητα να δουν πώς και γιατί αυτά συμβαίνουν, να διακρίνουν τα δικά τους από των άλλων και να αναπτύξουν αποτελεσματικούς τρόπους για την διαχείρισή τους. Τα παιδιά που δεν αναπτύσσουν συναισθηματική ωριμότητα βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο σχηματισμού ανθυγιεινών προσκολλήσεων, βίωσης της απόρριψης από ομάδες ομηλίκων και ακόμη υποφέρουν από ψυχικές ασθένειες μελλοντικά. Γι’ αυτό και είναι καθοριστικός ο ρόλος των καθοδηγητών-γονέων, που λειτουργούν ως πρότυπα για τα παιδιά τους.

 Το να έχει ένα παιδί έναν εθισμένο γονέα δεν είναι ποτέ λάθος του παιδιού. Ωστόσο, τις περισσότερες φορές δεν το αντιμετωπίζουν έτσι τα παιδιά. Τα παιδιά συχνά κατηγορούν τους εαυτούς τους, αλλά αυτό μπορεί να προκαλέσει πολλά άλλα προβλήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένων και των διατροφικών διαταραχών. Μένουν συχνά μόνα τους για μεγάλες χρονικές περιόδους κάτι που τα οδηγεί να αισθάνονται απόρριψη. Δεν αποτελεί έκπληξη, ότι τα παιδιά που μεγαλώνουν σε τέτοια σπίτια είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν άγχος, κατάθλιψη, χαμηλή αυτοεκτίμηση και δυσκολία στη διαμόρφωση των σχέσεων.

 Το βασικό, λοιπόν, είναι τα παιδιά να καταλάβουν ότι δεν έχουν προκαλέσει τον εθισμό, δεν μπορούν να ελέγξουν αυτή την τάση των γονέων τους και δεν μπορούν να τους θεραπεύσουν. Υπάρχουν όμως συγκεκριμένα προγράμματα θεραπείας για όλη την οικογένεια με τη βοήθεια ειδικών θεραπευτών και ανθρώπων που μπορούν να λειτουργήσουν βοηθητικά καθοδηγώντας τα παιδιά.

Βιβλιογραφία:

 Chaplin, T.M. & Sinha, R. , Stress and Parental Addiction,  N.E.

   Suchman, M.Pajulo, L. C. Mayes,  Parenting and Substance      

  Abuse: Developmental Approaches to Intervention, (2013) 

  New York : Oxford  University Press.

Fraser, C. , Mclntyre, A. & Manby, M. (2009) . Exploring the

   Impact of Parental Drug/Alcohol Problems on Children and

   Parents in a Midlands County in 2005/06. British Journal of

   Social Work, 39 (5). pp. 846-866.

National Association for Children of Alcoholics (n.d.) . Children

  of addicted parents: Important  facts . Retrieved from :

   http://www.nacoa.net/pdfs/addicted.pdf

National Institute on Drug Abuse (NIDA) (n.d.) . Drug abuse

   hurts kids . Retrieved from :

  https://easyread.drugabuse.gov/content/drug-abuse-hurts-kids

Saarni, C.  (2011) . Emotional Development in Childhood .  

   Encyclopedia on early childhood development .

Solis, J.M., Shadur, J.M., Burns, A.R. & Hussong, A.M. (2012) .

  Understanding the Diverse Needs of Children whose Parents

  Abuse Substances  . Bentham Science Publishers, 5(2).  pp.

  135–147. Retrieved from :

  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3676900/

Victoria, B. (2012) . It's not about you, except when it is:  A field

manual for parents of addicted children . Las Vegas :

 Central Recovery Press.