Τι θα γίνει με τα μακεδονικά προϊόντα και τα εμπορικά σήματα

Από την αρχή που ξεκίνησε η συζήτηση για τη Συμφωνία των Πρεσπών ένα από τα κρίσιμα ζητήματα ήταν αυτό που αφορούσε τα εμπορικά σήματα που περιλαμβάνουν τον όρο Μακεδονία ή παράγωγά του.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΒΕΘ ο τίτλος χρησιμοποιείται στην επωνυμία 182 επιχειρήσεων

όλων των κλάδων και από 39 επιχειρήσεις του αγροδιατροφικού κλάδου, ενώ σε 4.000 ανέρχονται οι περιπτώσεις των επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν τον όρο για τα προϊόντα τους.

Τη σημασία του ζητήματος αναγνωρίζει και η ίδια η Συμφωνία η οποία στο εδάφιο θ΄ της παραγράφου 3 του άρθρου 1 αναφέρει:

«Σε σχέση με το προαναφερόμενο όνομα και ορολογίες στις εμπορικές ονομασίες τα εμπορικά σήματα και τις επωνυμίες, τα Μέρη συμφωνούν να υποστηρίξουν και να ενθαρρύνουν τις επιχειρηματικές κοινότητές τους να θεσμοθετήσουν έναν ειλικρινή, δομημένο και με καλή πίστη διάλογο, στο πλαίσιο του οποίου θα επιδιώξουν και θα επιτύχουν αμοιβαίως αποδεκτές λύσεις στα θέματα που πηγάζουν από τις εμπορικές ονομασίες, τα εμπορικά σήματα και τις επωνυμίες και όλα τα σχετικά ζητήματα σε διμερές και διεθνές επίπεδο. Για την υλοποίηση των προαναφερόμενων διατάξεων, θα δημιουργηθεί μια διεθνής ομάδα ειδικών η οποία θα αποτελείται από εκπροσώπους των δύο κρατών στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης («ΕΕ») με την κατάλληλη συμβολή των Ηνωμένων Εθνών και του ΔΟΤ. Αυτή η ομάδα ειδικών θα συγκροτηθεί εντός του 2019 και θα ολοκληρώσει τις εργασίες της εντός τριών ετών. Τίποτε στο άρθρο 1(3)(θ) δεν θα επηρεάσει την παρούσα εμπορική χρήση μέχρις ότου εξευρεθεί  αμοιβαία συμφωνία όπως προβλέπεται σε αυτή την παράγραφο.»

Η σαφής διατύπωση της συμφωνίας ορίζει ακριβώς ότι υπάρχει ζήτημα και ότι αυτό πρέπει να λυθεί μέσα από μια διαδικασία διαλόγου.

Τι γίνεται με τις προστατευόμενες ονομασίες

Υπάρχουν δύο διαφορετικά θέματα: το καθεστώς της Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης και τα εμπορικά σήματα.

Ως προς το πρώτο ζήτημα η ονομασία «Μακεδονικός» έχει κατοχυρωθεί και είναι Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη για οίνους από την Ελλάδα, σύμφωνα με την Εθνική Νομοθεσία (Υ.Α. Αριθ. 110822 – ΦΕΚ 87Β/20.9.1932, Υ.Α Αριθ. 340576/1.9.1989 – ΦΕΚ 694/Β/15.9.1989) και την Κοινοτική Νομοθεσία (Κανονισμοί (ΕΚ): 1234/2007, 607/2009, 753/2002, 1234/2007, 491/2009, 2009/C 187/01). Η Ελληνική Προστατευόμενη Ένδειξη για τους οίνους «Μακεδονία» είναι κατοχυρωμένη στην επίσημη Κοινοτική βάση e-bacchus. Χρησιμοποιείται μόνο για ελληνικούς οίνους που προέρχονται από το γεωγραφικό διαμέρισμα της Μακεδονίας και από συγκεκριμένες ποικιλίες οινοστάφυλων. Η κατοχύρωση αυτή αφορά την Ευρωπαϊκή Ένωση και επεκτείνεται στις συμφωνίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τρίτες χώρες.

Γι’ αυτό το λόγο και μέχρι τώρα η θέση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όποτε χρειάστηκε να πάρει θέση είναι πώς δεν μπορούν να κυκλοφορούν κρασιά από την πΓΔΜ με την ένδειξη «Μακεδονικός / Μακεδονία». Αντίστοιχη προστασία υπάρχει για τις επωνυμίες «Τσίπουρο Μακεδονίας» και «Ούζο Μακεδονίας».

Αντίστοιχα, ο μπάτζος είναι ένα τυρί κατοχυρωμένο ως ΠΟΠ σε συγκεκριμένους νομούς της Μακεδονίας.

Εδώ πρέπει να ξεκαθαρίσουμε κάτι ως προς τα προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ, πάρα πολλά έχουν πιο «τοπική» προέλευση, που έχει να κάνει ακριβώς με το πώς ορίζεται μια προστατευόμενη ένδειξη, που έχει να κάνει με το είδος της περιοχής, τα χαρακτηριστικά, την ιδιαιτερότητα του προϊόντος.

Με αυτή την έννοια έχουν κατοχυρωθεί τα φασόλια Πρεσπών ή τα Ροδάκινα Νάουσας όπως φυσικά και όλες οι προστατευόμενες τοπικές ονομασίες οίνων που παράγονται στη Μακεδονία (Κοζάνη, Γουμένισσα, Νάουσα κ.λπ).