Τετάρτη 17 Αυγούστου 2011

Αντί ευρωομολόγου, οικονομική διακυβέρνηση

Το μήνυμα που έστειλαν χτες, μετά την έκτακτη πολυαναμενόμενη συνάντησή τους, ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί και η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ ήταν με δυο λόγια ότι Γαλλία και Γερμανία προχωρούν μαζί -με γερμανικό βηματισμό.


Το αν οι προτάσεις τους για μια «πραγματική οικονομική διακυβέρνηση» της ευρωζώνης θα πείσουν όλους αυτούς που περίμεναν με αγωνία το αποτέλεσμα της συνάντησης (τους Ευρωπαίους ομολόγους τους, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, την Κομισιόν, τις αγορές και όσους πολίτες της ευρωζώνης παρακολούθησαν τα τεκταινόμενα) μένει να φανεί. Πάντως, διατύπωσαν προτάσεις μακροπρόθεσμου χαρακτήρα και δεν είπαν τίποτε που θα μπορούσε να επιδράσει βραχυπρόθεσμα στις αναταράξεις της κρίσης, πέραν της δέσμευσής τους για πολλοστή φορά ότι «θα υπερασπιστούν το ευρώ». Μέρκελ και Σαρκοζί τάχθηκαν πάλι υπέρ της αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας -που σημαίνει σφιγμένα ζωνάρια, σε βάθος χρόνου- και μετέθεσαν το όποιο ζήτημα ευρωομολόγου για το μακρινό (;) μέλλον.

Σύμφωνα με την κοινή πρόταση των δυο ηγετών, οι 17 χώρες-μέλη της ευρωζώνης θα κληθούν να εμφανίζουν ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς και να θεσπίσουν νομοθεσία που θα υπαγορεύει «ταβάνι» ελλείμματος, έως το καλοκαίρι του 2012, το λεγόμενο «χρυσό κανόνα» ή συνταγματικό «φρένο» χρέους. «Ο κανόνας αυτός θα πρέπει να υιοθετείται σε πενταετή προοπτική, με πρόβλεψη για επιστροφή σε ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς», τόνισε ο Σαρκοζί.
Η Μέρκελ, από την πλευρά της, υπογράμμισε την ανάγκη ενίσχυσης του ρόλου της Κομισιόν, ώστε να αντιμετωπίζει αποτελεσματικότερα τις χώρες - παραβάτες της νομοθεσίας για τα ελλείμματα.
Οικονομικό συμβούλιο
Στις προτάσεις του γαλλογερμανικού άξονα για την ενίσχυση της διακυβέρνησης στη ζώνη του ευρώ περιλαμβάνεται η εκλογή προέδρου της ευρωζώνης, η θητεία του οποίου θα διαρκεί 2,5 χρόνια και θα ηγείται ενός «οικονομικού ευρωσυμβουλίου», καθώς και η σύγκληση τακτικών συνόδων κορυφής της ευρωζώνης, δυο φορές το χρόνο.
Μέρκελ και Σαρκοζί απέκλεισαν, εξάλλου, την αύξηση των πόρων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), επισημαίνοντας ότι το ταμείο διαθέτει επαρκή κεφάλαια και η αύξηση των κεφαλαίων του θα τροφοδοτούσε τις κερδοσκοπικές επιθέσεις. Επιπλέον, για να φρενάρουν τις αγορές, τα υπουργεία Οικονομικών Γαλλίας και Γερμανίας θα προτείνουν το Σεπτέμβριο ένα νέο φόρο χρηματοοικονομικών συναλλαγών, ενώ οι δυο χώρες αναμένεται να προχωρήσουν και σε εναρμόνιση των φορολογικών συντελεστών τους -αφήνοντας να εννοηθεί ότι στο μέλλον θα ζητήσουν κάτι ανάλογο και από τους υπόλοιπους εταίρους.
Για να κρατηθούν και τα προσχήματα εντός της ευρωζώνης, οι δύο ηγέτες ανακοίνωσαν ότι θα παρουσιάσουν τις προτάσεις τους στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν βαν Ρομπέι, εντός των επόμενων ημερών. «Οι χώρες - μέλη θα πρέπει να συμφωνήσουν να υλοποιήσουν τις αλλαγές εάν και οι Βρυξέλλες κρίνουν ότι είναι αναγκαίες», είπε η Μέρκελ.
«Οχι» στο ευρωομόλογο
Αν και στην ατζέντα δεν ήταν το ευρωομόλογο, οι Μέρκελ και Σαρκοζί δεν κατάφεραν να το... εξαιρέσουν και από τη συνέντευξη Τύπου που έδωσαν. Η Γερμανίδα καγκελάριος είπε μάλλον κατηγορηματικά πως «δε θεωρεί ότι θα βοηθήσει στην επίλυση της κρίσης», ενώ ο Σαρκοζί έσπευσε να δηλώσει ότι έχει την ίδια θέση με την καγκελάριο, πλην όμως δεν ήταν εξίσου κατηγορηματικός. «Τα ευρωομόλογα μπορούν να υπάρξουν μια μέρα, μπορούμε να το φανταστούμε. Ομως αυτό θα είναι το πέρας της διαδικασίας ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, όχι η αρχή της», είπε ο Γάλλος πρόεδρος.
Οι γερμανικές ενστάσεις
Να σημειωθεί, πάντως, ότι η Μέρκελ πήγε στο Παρίσι έχοντας ξεκαθαρίσει διά του εκπροσώπου της ότι στην ατζέντα της συνάντησης δε θα ήταν το ζήτημα του ευρωομολόγου, πρωτίστως για να μη χρειαστεί να τοποθετηθεί επ’ αυτού δημοσίως. Στη Γερμανία υπάρχει ο φόβος ότι η έκδοση κοινού ομολόγου θα αύξανε το κόστος δανεισμού της... υποδειγματικής χώρας, ενώ θα άνοιγε το δρόμο για μια νέα ευρωζώνη, όπου κάθε μέλος θα εγγυώνταν τα δάνεια των υπολοίπων. «Ενωση κοινών χρεών», λένε περιφρονητικά οι Γερμανοί αυτό το ενδεχόμενο, ενώ επισημαίνουν ότι, ακόμη κι αν ήταν τελικά επιθυμητή από τις κυβερνήσεις, θα απαιτούσε αλλαγή των συνθηκών, άρα ένα νέο κύμα δημοψηφισμάτων και εγκρίσεων από τα εθνικά κοινοβούλια.
Σε πρώτη ανάγνωση η Γερμανία είναι κατά του ευρωομολόγου, ωστόσο το μέτωπο αυτό δεν είναι αρραγές. Στους κόλπους των Χριστιανοδημοκρατικών της Μέρκελ οι απόψεις πλέον διίστανται και αρκετά στελέχη της θεωρούν ότι είναι αναγκαίο ένα συνολικό σχέδιο, το οποίο «στο τέλος θα περιλαμβάνει και το ευρωομόλογο».
Αντιθέτως, οι κυβερνητικοί εταίροι της Μέρκελ, οι Φιλελεύθεροι, απειλούν να εγκαταλείψουν τον κυβερνητικό συνασπισμό εάν τελικά η καγκελάριος αλλάξει γνώμη για το ευρωομόλογο. Βέβαια, εάν κάποια στιγμή η Μέρκελ αποφασίσει να στηρίξει τη λύση του ευρωομολόγου θα βρει την απαραίτητη πλειοψηφία στη γερμανική Βουλή, καθώς η σοσιαλδημοκρατική αντιπολίτευση έχει ταχθεί υπέρ.
Η γαλλική επιφυλακτικότητα
Αλλά και ο Γάλλος πρόεδρος προσπάθησε από προχτές να κατεβάσει τον πήχη της συνάντησης -και μάλλον ανακουφίστηκε από την επίσημη απουσία του ευρωομολόγου από την ατζέντα, καθώς η Γαλλία θέλει να ζητούν οι άλλοι αυτό το εργαλείο κι όχι η ίδια, αφήνοντας την υποψία στις αγορές ότι θα μπορούσε να το χρειαστεί. Ο Σαρκοζί είχε άλλωστε έναν ακόμη λόγο να είναι εξαιρετικά μετρημένος στη χτεσινή συνάντηση, καθώς αυτή ξεκίνησε λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση στοιχείων από τη Eurostat που δείχνουν ότι η ανάπτυξη στην ευρωζώνη επιβραδύνθηκε το δεύτερο τρίμηνο του 2011. Και ο λόγος ήταν ότι η γαλλική οικονομία παρέμεινε στάσιμη, ενώ η περιβόητη γερμανική «ατμομηχανή» αναπτύχθηκε μόλις 0,1% το διάστημα αυτό.
Η ελληνική αντίδραση
Η ανεπίσημη πρώτη ελληνική αντίδραση στις προτάσεις Μέρκελ- Σαρκοζί ήταν καταρχήν θετική. Κύκλοι προσκείμενοι στον υπουργό Οικονομικών, Ευάγγελο Βενιζέλο, δήλωναν ότι είχε δύο θετικά στοιχεία το μήνυμα του Παρισιού: το πρώτο είναι «η εμμονή στις αποφάσεις της 21ης Ιουλίου και άρα στο διευρυμένο ρόλο του EFSF, που δεν αφορά μόνο την Ελλάδα αλλά συνολικά την ευρωζώνη. Μπορεί η συζήτηση για το ευρωομόλογο να μην έχει ωριμάσει, αλλά ο νέος ρόλος του EFSF είναι κάτι πολύ σημαντικό, πρακτικό και συγκεκριμένο». Το δεύτερο είναι ότι επιταχύνει τις διαδικασίες για την ενίσχυση των θεσμών οικονομικής διακυβέρνησης, «που δεν αρκεί να υπάρχει σε ευρωπαϊκό, αλλά απαιτείται να υπάρξει και σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα κράτη και οι διεθνείς οργανισμοί που αναφέρονται σε λαούς και πραγματικούς ανθρώπους πρέπει αναμφίβολα να έχουν την ευθύνη των εξελίξεων». Επιπλέον, προφανώς δεν υπάρχει αντίδραση στην επιβολή του «φρένου» χρέους: «Η συνταγματική κατοχύρωση του δημοσιονομικού κανόνα, ούτως ή άλλως, κατ’ αποτέλεσμα, υφίσταται ήδη, καθώς, σύμφωνα με το άρθρο 28 του ελληνικού Συντάγματος, οι σχετικοί κανόνες του πρωτογενούς Ευρωπαϊκού Δικαίου υπερισχύουν της εθνικής νομοθεσίας».

 agelioforos.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου