ΕΚΤ: Μειώνει τα επιτόκια και "τυπώνει" χρήμα

Την έναρξη από τον Οκτώβριο δύο προγραμμάτων, που θα αφορούν σε αγορές χρεογράφων διασφαλισμένων με απαιτήσεις έναντι του ιδιωτικού τομέα (asset - backed securities, ABSs) και αγορές καλυμμένων τραπεζικών ομολόγων (covered bonds), αποφάσισε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με στόχο να ενισχύσει την εξασθενημένη οικονομική ανάκαμψη στην Ευρωζώνη και να αποτρέψει το ενδεχόμενο αποπληθωρισμού.
Ο Πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι ανακοίνωσε τα μέτρα (σ.σ.: που ισοδυναμούν με

τύπωμα χρήματος), μαζί με την περαιτέρω μείωση του βασικού επιτοκίου αναχρηματοδότησης της ΕΚΤ στο 0,05% από 0,15% και του επιτοκίου αποδοχής καταθέσεων στο -0,20% από -0,10%.

Σημείωσε ότι η ΕΚΤ θα αγοράσει ένα ευρύ χαρτοφυλάκιο απλών και διαφανών ABSs και ένα ευρύ χαρτοφυλάκιο καλυμμένων ομολόγων που έχουν εκδώσει τράπεζες με έδρα την Ευρωζώνη σε ευρώ.

Οι λεπτομέρειες των δύο αυτών προγραμμάτων θα ανακοινωθούν μετά τη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ στις 2 Οκτωβρίου.

Παράλληλα, ζήτησε την ενίσχυση της ζήτησης στην Ευρωζώνη μέσω της δημοσιονομικής πολιτικής, σημειώνοντας:

«Οι χώρες της Ευρωζώνης δεν πρέπει να εκτροχιάσουν την πρόοδο που έχουν επιτύχει με τη δημοσιονομική προσαρμογή και πρέπει να προχωρούν σε εναρμόνιση με το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

Το Σύμφωνο λειτουργεί ως άγκυρα εμπιστοσύνης και η υφιστάμενη ευελιξία των κανόνων του επιτρέπει να καλυφθεί το δημοσιονομικό κόστος μεγάλων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και να ενισχυθεί η ζήτηση. Υπάρχει, επίσης, τρόπος να επιτευχθεί ένα πιο φιλικό προς την ανάπτυξη μείγμα δημοσιονομικής πολιτικής».

«Τα νέα μέτρα, μαζί με τις στοχευμένες μακροπρόθεσμες συναλλαγές αναχρηματοδότησης (TLTROs) που θα διεξαχθούν σε δύο εβδομάδες θα έχουν μία μεγάλη επίδραση στο μέγεθος του ισολογισμού μας», δήλωσε.

Σημειώνεται ότι με τα TLTROs, η ΕΚΤ θα δώσει φθηνά δάνεια στις τράπεζες (με επιτόκιο μόλις 0,25% σταθερό για μία 4ετία) που μπορεί να φθάσουν σε πρώτη φάση τα 400 δισ. ευρώ, με στόχο να αυξήσουν αυτές με τη σειρά τους τον δανεισμό προς την πραγματική οικονομία, δηλαδή τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.

Ο κ. Ντράγκι σημείωσε ότι η ΕΚΤ έλαβε υπόψη τις προοπτικές του πληθωρισμού, που είναι υποτονικές, την εξασθένηση της αναπτυξιακής δυναμικής της Ευρωζώνης στο πρόσφατο παρελθόν και τη συνεχιζόμενη υποτονική εξέλιξη των τραπεζικών δανείων.

Στόχος είναι να αυξηθεί και πάλι ο πληθωρισμός της Ευρωζώνης (τον Αύγουστο ήταν 0,3%) σε επίπεδα πιο κοντά στο 2%.

Άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο λήψης και περαιτέρω μέτρων:

«Εφόσον θα ήταν αναγκαίο να αντιμετωπίσουμε περαιτέρω κινδύνους μίας πολύ παρατεταμένης περιόδου χαμηλού πληθωρισμού, το Διοικητικό Συμβούλιο έχει δεσμευθεί ομόφωνα να χρησιμοποιήσει πρόσθετα μη συμβατικά μέσα πολιτικής που είναι εντός του πλαισίου της εντολής του».



Εξασθένηση της ευρωζώνης

Η εξασθένηση της οικονομίας της Ευρωζώνης αντανακλάται και στις μακροοικονομικές προβλέψεις του Σεπτεμβρίου των εμπειρογνωμόνων της ΕΚΤ.

Σύμφωνα με αυτές, το πραγματικό ΑΕΠ θα αυξηθεί 0,9% φέτος, κατά 1,6% το 2015 και 1,9% το 2016 (λιγότερο για το φέτος και το 2015 σε σχέση με τις προβλέψεις του Ιουνίου και περισσότερο όσον αφορά το 2016).

Η ΕΚΤ θεωρεί ότι οι κίνδυνοι για τις προοπτικές της οικονομίας της Ευρωζώνης είναι καθοδικοί και ότι αρνητική επίδραση μπορεί να ασκηθεί ιδιαίτερα από τον περιορισμό των επενδύσεων λόγω της απώλειας δυναμικής της οικονομίας και των αυξημένων γεωπολιτικών κινδύνων.

Όσον αφορά τον ετήσιο πληθωρισμό, η ΕΚΤ προβλέπει ότι θα διαμορφωθεί στο 0,6% το 2014, στο 1,1% το 2015 και το 1,4% το 2016 (η πρόβλεψη για φέτος είναι μικρότερη σε σχέση με τον Ιούνιο, ενώ για το 2015 και το 2016 είναι αμετάβλητη).

Μείωση επιτοκίων

Το διοικητικό συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ανακοίνωσε την απόφασή του να προχωρήσει σε μια απροσδόκητη μείωση των επιτοκίων της σε ένα νέο ιστορικό χαμηλό, σε μια προσπάθεια να τονώσει την οικονομική ανάπτυξη και να αποτρέψει το ενδεχόμενο εκδήλωσης του φαινομένου του αποπληθωρισμού.

Όπως ανέφερε εκπρόσωπος της ΕΚΤ στη Φραγκφούρτη, το βασικό επιτόκιο μειώνεται σε 0,05% (από 0,15%), το επιτόκιο οριακής χρηματοδότησης στο 0,30% (από 0,40%) ενώ το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων μειώνεται ακόμη περισσότερο, στο -0,20% (από -0,10%).

Αντιδράσεις

"Οι οικονομικές επιπτώσεις της σημερινής μείωσης του βασικού επιτοκίου είναι αμελητέες. Η ΕΚΤ έθεσε εαυτόν υπό πίεση στο προοίμιο της σημερινής συνεδρίασης. Ο κίνδυνος ολίσθησης της ευρωζώνης σε ένα σπιράλ αποπληθωρισμού παραμένει πολύ μικρός.

Από την άλλη πλευρά, με τις ενέργειες της ΕΚΤ, αυξάνεται ο κίνδυνος, κάποιες χώρες της ευρωζώνης να παραμελήσουν τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις που είναι απαραίτητες", υποστηρίζει ο Μίχαελ Κέμερ, γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Γερμανικών Τραπεζών, BDB.

"Πρόκειται για μια έκπληξη. Κανείς δεν είχε τη μείωση του βασικού επιτοκίου στην ατζέντα του, καθώς από οικονομικής απόψεως δεν προσφέρει τίποτε και βεβαίως δεν απομακρύνει τον κίνδυνο του αποπληθωρισμού, ο οποίος για να αντιμετωπισθεί χρειάζεται ένα πρόγραμμα αγοράς ομολόγων", εκτιμά ο Μάρκο Μπάργκελ, επικεφαλής οικονομολόγος της Postbank.